سرماخوردگی عبارت است از یک عفونت ویروسی مسری در مجاری تنفسی فوقانی، مثل بینی، گلو، سینوسها، گوشها و لوله هایی که حلق را از داخل به گوشها وصل می کنند، نای، حنجره و لوله های نایژه.
حداقل200 نوع ویروس وجود دارد که عامل ایجاد سرماخوردگی می باشند.
علائم شایع
1- آبریزش یا گرفتگی بینی،(ترشحات در ابتدا شفاف و بیرنگ است و بعد شدت یافته و به رنگ زرد در می آید.)
2- سرفه ای که خلط دار نیست یا کمی خلط دارد.
3- خشونت صدا 5- تب خفیف 6- خستگی 7- اشک ریزش 8- گلودرد 4-خارش گلو.
عوامل افزایش دهنده خطر
ü فصل زمستان (سرماخوردگی در هوای سرد شایع تر است).
ü کودکانی که به مدرسه یا مهدکودک می روند وکسانی که در جاهای شلوغ حضور دارند.
ü سرماخوردگی یکی از اعضاء خانواده.
ü بروز عفونت می تواند توسط استرس، خستگی یا آلرژی تسهیل شود.
راههای انتقال
ویروسها از طریق دستهای آلوده یا قطرات آلوده منتشر در هوا (عطسه و سرفه) انتقال می یابند.
اگر میانگین عطسه های شخص سرماخورده در یک اتاق روزانه 100 بار باشد هوای موجود در آن اتاق از حدود000/000/4 قطره بینی اشباع می شود که آلودگی ویروسی دارند!
هنگامیکه شخصی مبتلا به سرماخوردگی در میان دستهای خود عطسه می کند در تماس با اشیاء اطراف موجب انتشار سرماخوردگی می شود. ویروسهای سرماخوردگی می توانند بیش از 3 ساعت بر روی سطوحی مانند، دستگیره در و... زنده بمانند!
پیشگیری
· پرهیز از تماس غیر ضروری با دیگران به هنگام مرحله مسری بیماری(4-2 روز اول ).
· شستن مرتب دستها با آب و صابون.
· خودداری از حضور در جاهای شلوغ مخصوصاً در زمستان .
· داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل.
درمان
بیمار معمولاً در عرض 14-7 روز خود بخود بهبود می یابد.
· برای تخفیف آبریزش بینی از آب نمک رقیق و ولرم استفاده شود(2-3 قطره در هر سوراخ بینی).
· از دستگاه بخور برای افزایش رطوبت هوا استفاده گردد(دستگاه بخور باید هر روز تمیز شود).
· هیچ دارویی از جمله آنتی بیوتیک ها ، نمی تواند سرماخوردگی را معالجه کند. ولی برای تخفیف علائم می توان از مسکن هایی نظیر استامینوفن، داروهای ضد گرفتگی بینی، قطره ها یا اسپری های بینی و داروهای ضد سرفه استفاده کرد.
توصیه های لازم برای تسریع روند بهبودی
· یک رژیم غذایی خوب موجب تقویت سیستم ایمنی و ارتقاء سلامت بدن می شود. میوه و سبزیجاتی که حاوی ویتامینهای B,E,A,C و همچنین روی و آهن می باشند برای تقویت سیستم ایمنی مناسبند.
· نوشیدن آب و آب میوه های تازه به مقدار زیاد در جایگزینی مایعات از دست رفته بدن در طول سرماخوردگی بسیار مفید می باشد.
· استراحت در بستر ضروری نیست ولی باید از فعالیت سنگین و زیاد پرهیز کرد.
· کشیدن سیگار علائم سرماخوردگی را تشدید می کند. اشخاص سیگاری به علت صدمه به سیستم ایمنی ، بیشتر مستعد سرماخوردگی می باشند و نیز با توجه به اهمیت ویتامین C در بهبود سرماخوردگی، سیگار کشیدن در توانایی بدن جهت سوخت و ساز ویتامین C تأثیر منفی دارد.
مواقع ضروری برای مراجعه به پزشک
در صورت بروز یک یا چند مورد از علائم زیر به پزشک خود مراجعه نمایید:
· افزایش درد گلو، یا ظاهر شدن لکه های سفید یا زرد روی لوزه ها یا سایر قسمتهای گلو.
· بروز سرفه هایی که خلط ضخیم، به رنگ زرد- سبز یا خاکستری دارد.
· بروز سرفه های طول کشیده (بیش از 10 روز )، بروز مشکلات تنفسی در بین حملات سرفه.
· اگر تب چند روز طول بکشد یا بالای 5/38 درجه سانتیگراد باشد.
· بروز دردگوش، سردردشدید، درد روی دندانها یا روی سینوس ها.
· بی حالی یا تحرک پذیری غیر معمول.
· بزرگی ودر دناک شدن گره های لنفاوی در گردن.
· خوب شیر نخوردن شیر خواران.
· هذیان گویی یا تیرگی شعور.
به تفاوت های سرماخوردی و دیگر عفونتهای تنفسی از جمله گلودرد چرکی توجه نمائید.